Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası

Azərbaycanın ilk veb saytı (1995)

ANA SƏHİFƏ  >>  Dilçilik İnstitutunun fəlsəfə doktorları

Cəfərov Aqil Gülağa oğlu

 

Anadan olduğu yer Azərbaycan Respublikası, Lənkəran rayonu   
Təvəllüdü 24.06.1981 
Bitirdiyi ali təhsil müəssisəsi Lənkəran Dövlət Universiteti 
Elmi dərəcəsi Filologiya üzrə fəlsəfə doktoru 
Elmi rütbəsi  

Namizədlik (PhD) dissertasiyasının mövzusu:

-         ixtisas şifri

-         ixtisasın adı

-         mövzunun ad


5706.01

Azərbaycan dili

Nəbi Xəzri əsərlərinin linqvo-poetik təhlili

Çapdan çıxmış elmi əsərlərinin ümumi sayı

-         xaricdə çıxmış elmi əsərlərinin sayı

-         beynəlxalq bazalarda referatlaşdırılan və indeksləşdirilən jurnallarda çap olunan məqalələrin sayı

22


Müəlliflik şəhadətnamələrinin və patentlərin sayı  

Kadr hazırlığı:     

-         fəlsəfə doktorlarının sayı

 
Əsas elmi nailiyyətləri

Fəlsəfə doktorluğu işində N. Xəzrinin əsərlərinin dili ilk dəfə olaraq ayrıca və sistemli şəkildə təd­qiq edilmişdir. Şairin ədəbi dilimizin lüğət tərki­bi­nin zənginləşməsində rolu, üslubunun yeniliyi və orijinallığı, özünəməxsus məcazlar sistemi,fraze­o­loji vahidlərin yaradılmasında novatorluğu, atalar sözü və məsəllərdən, hikmətli sözlərdən geniş isti­fa­də etməsi sənətkarın xalq dilinə dərindən bələd olması faktlara əsaslandırılaraq izah olunmuşdur.

Bundan başqa, dilçiliyimizdə yeni bir sahə olan orfofoniya üzərində çalışıram və Azərbaycan di­lin­də ilk dəfə olaraq «Orfofoniya lüğəti»nin hazır­lan­masında işçi qrupunun əlaqələndiricisi olmaqla yanaşı, bu əlifbanın A, B, C hərfləri ilə başlayan sözləri eksperimantal tədqiqata cəlb edib işlə­yi­rəm. Çox dilçilər orfofoniya ilə orfoepiyanı qarış­dı­rırlar.

Orfoepiyaya – dildəki sözlərin fonem tərkibi, ünsiyyət vahidi olan cümlələrin fonoloji qarşı­laş­dır­malarının fonetik özü­lü­nü təşkil edən into­na­si­ya konturlarının müəyyənləşdirilməsi, di­lin heca modellərinin təyin edilməsi daxildir. Məsələn, «daş» sö­zün­də 3 fonem - /d/, /a/ və /ş/ fonemləri, «gül» sözündə də 3 fo­nem - /g/, /ü/ və /l/ fo­nem­lə­ri vardır. Lakin bu fonemlərin bu söz­də necə de­yil­məsi orfoepiyanın işi deyildir. Orfoepiya söz­lər­dəki fonem inventarını təyin edir və araşdırır.

Orfofoniya – orfoepiyadan fərqli olaraq ayrı-ayrı fonemlərin müəyyən fonetik mövqedə, başqa fonemlərlə qonşuluqda, eləcə də vurğu və into­na­si­­yanın təsiri altında məruz qaldığı dəyişiklikləri öyrənir.

Orfofoniya həm də dildəki fonoloji qarşı­laş­ma­la­rın danı­şıq­da reallaşması ilə bağlı ortaya çıxan tələffüz xüsusiyyətlərini sis­tem­ləşdirir və öyrənir. 

Elmi əsərlərinin adları

1. Nəbi Xəzrinin poetik dili (dərs vəsaiti). «Elm və təhsil», Bakı, 2012, 144 səh.

2. N.Xəzri poeziyasında feli frazeoloji birləşmələr. Onomastika, 2005, № 1, səh. 66-71

3. N.Xəzrinin poeziya dilində ismi frazeoloji bir­ləş­mələr. Bakı, «Elm»-2005, səh. 297-299

4. N.Xəzri poeziyasının dilində frazeologizmlər bədii ifadə və təsvir vasitəsi kimi.Tədqiqlər, 2006, № 2, səh. 102-115

5. N.Xəzrinin əsərlərində onomastik vahidlərin leksik-semantik və üslubi xüsusiyyətləri. ADPU-nun xəbərləri, 2006, № 4, səh. 120-127

6. N.Xəzri poeziyasında atalar sözləri və məsəllər. Bakı, «Elm», 2006, səh. 233-234

7. N.Xəzrinin dilində sinonimlər.Dil və ədəbiyyat, Bakı 2007, № 6 (60), səh. 41-45

8. N. Xəzrinin əsərlərində antonimlər. Filologiya məsələləri, 2008, № 4, səh. 103- 120

9. Диалектизмы в произведениях Наби Хазри. Вестник Костромского Государственного Уни­вер­­­ситета им. Н.А.Некрасова, 2009,№ 2, səh. 42-45

10. N. Xəzrinin poeziyasında ümumişlək sözlərin üslubi xüsusiyyətləri.Dil və ədəbiyyat, Bakı  2011, № 3 (79), səh. 18-21

11. Vahabzadənin yaradıcılığında ana dili prob­le­mi. I Beynəlxalq Bəxtiyar Vahabzadə simpo­ziu­mu­nun materialları, Bakı, Qafqaz Universiteti, 13-15 dekabr 2012-ci il, səh. 151-154

12. Azərbaycan dilinin orfofoniya lüğətinin əhə­miy­­yəti və hazırlanma prinsipləri. Dilçilik İnsti­tu­tu­nun Əsərləri, xüsusi buraxılış, Bakı, 2012, səh. 73-75

13. -varı,yoxsa -vari? «Elm» qəzeti, 28 iyun 2013-cü il, №33-36 (1090-1093), səh. 19

Respublika, beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü   
Pedaqoji fəaliyyəti 2002-2010-cu illərdə Lənkəran rayonu Girdəni kənd orta məktəbində Azərbaycan dili və ədə­biy­yatı müəllimi, 2010-2011-ci illərdə Astara Dövlət Pedaqoji Kollecində Azərbaycan dili müəllimi, 2011-ci ildə Lənkəran Dövlət Universitetində saat­he­sabı müəllim işləyib. 
Digər fəaliyyəti   
Təltif və mükafatları  
Əsas iş yeri və ünvanı

AMEA İ.Nəsimi adına Dilçilik İnstitutu, AZ1073, Bakı şəhəri, H.Cavid prospekti, 115

Vəzifəsi Elmi işçi 
Xidməti tel.  
Mobil tel. (+994 70) 2130055 
Ev tel.  
Faks  
Elektron poçtu dr.agil_jafarov@mail.ru