Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası

Azərbaycanın ilk veb saytı (1995)

ANA SƏHİFƏ  >>  Molekulyar Biologiya və Biotexnologiyalar İnstitutunun fəlsəfə doktorları

Balakişiyeva Gülnarə Şamməd qızı

 

Anadan olduğu yer

Azərbaycan Respublikası, Bakı şəhəri

Təvəllüdü 19.07.1983 
Bitirdiyi ali təhsil müəssisəsi Bakı Dövlət Universiteti 
Elmi dərəcəsi Biologiya üzrə fəlsəfə doktoru 
Elmi rütbəsi  
Namizədlik (PhD) dissertasiyasının mövzusu:

-         ixtisas şifri

-         ixtisasın adı

-         mövzunun adı

 

2415.01

Molekulyar biologiya

Azərbaycanda meyvə ağaclarinda və tərəvəz bitkilərində fitoplazma xəstəliklərinin yayilmasi və müxtəlifliyinin molekulyar tədqiqi

Çapdan çıxmış elmi əsərlərinin ümumi sayı

-         xaricdə çıxmış elmi əsərlərinin sayı

-         beynəlxalq bazalarda referatlaşdırılan və indeksləşdirilən jurnallarda çap olunan məqalələrin sayı

50

 

25


8

Müəlliflik şəhadətnamələrinin və patentlərin sayı  
Kadr hazırlığı:     

-         fəlsəfə doktorlarının sayı

 
Əsas elmi nailiyyətləri Azərbaycanda ilk dəfə meyvə və tərəvəz bitkilərində fitoplazmalar aşkar olunmuş və sekvens analizi vasitəsilə aşkar olunmuş fitoplazmaların növ səviyyəsində molekulyar identifikasiyası həyata keçirilmişdir. Avropa və Aralıq dənizi üçün endem hesab edilən ‘Ca. P. solani’ (16S XII Stolbur qrupu) fitoplazma növünün Azərbaycanda ilk dəfə olaraq müxtəlif izolyatları, eləcə də bu fitoplazma növünün iki fərqli izolyatından ibarət qarışıq infeksiyası aşkar edilmiş, ‘Ca. P. solani’ fitoplazma növünün malat/sitrat simporter zülalını kodlaşdıran citS geninin nukleotid ardıcıllığı tamamlanmış və onun üzərində Stolbur qrupu fitoplazmaları üçün yeni qrup-spesifik Nested PZR test metodu hazırlanmışdır. SVG28 fraqmenti plazmid vasitəsilə E. coli bakteriyasına transformasiya edilərək klonlaşdırılması nəticəsində “Ca. P. brasiliense” fitoplazmasınının qeyri-ribosomal dnaK-dnaJ genetik lokusu əldə edilmiş və bu fitoplazma növünü identifikasiya etməyə imkan verən, qeyri-ribosomal dnaK geninin amplifikasiyasına əsaslanan növ-spesifik Nested PZR test metodu hazırlanmışdır. Dünyada ilk dəfə olaraq fitoplazmalar üçün növlərarası rekombinasiyanın baş verməsi aşkar edilmişdir. Azərbaycanda ilk dəfə olaraq üzüm bitkisində ’Candidatus Phytoplasma solani’ fitoplazma növü aşkar olunmuş və onun təhlükəli ‘Bois noir’ xəstəliyi törətməsi müəyyən edilmişdir.

Elmi fəaliyyətdə fərqləndiyinə görə 27 fevral 2014-cü il tarixində Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Fəxri Fərmanı ilə təltif olunmuşdur.

Elmi əsərlərinin adları 1. Fialova R., Valova P., Balakishiyeva G., Danet J. L., Šafarova D., Foissac X. & Navratil M. (2009) Genetic variability of stolbur phytoplasma in annual crop and wild plant species in south Moravia (Czech Republic). Journal of Plant Pathology 91: 411-416.

2. Balakishiyeva, G., Danet, J.L., Qurbanov, M., Mamedov, A., Khey-Pour, A., and Foissac, X. (2010) First report of phytoplasma infections in several temperate fruit trees and vegetable crops in Azerbaijan. Journal of Plant Pathology 92 (4, Supplement), S4.115.

3. Balakishiyeva G., Qurbanov M., Mammadov A., Bayramov S., Aliyev J. & Foissac, X. (2011). Detection of ‘Candidatus Phytoplasma brasiliense’ in a new geographic region and existence of two genetically distinct populations. European Journal of Plant Pathology 130: 457-462.

4. Danet J. L., Balakishiyeva G., Cimerman A., Sauvion N., Marie-Jeanne V., Labonne G., Lavina A., Batlle A., Škoric D., Ermacora P., Ulubas Serce C., Caglayan K., Jarausch W. & Foissac, X. (2011) Multilocus sequence analysis reveals the genetic diversity of European fruit tree phytoplasmas and the existence of inter species recombination. Microbiology 157: 438 - 450.

5. Fabre, A., Balakishiyeva, G., Ember, I., Omar, A.F., Acs, Z., Kölber, M. et al. (2011) Stamp encoding the antigenic membrane protein of stolbur phytoplasma is useful for molecular epidemiology. Bulletin of insectology, p. S21-S22.

6. Balakishiyeva G., Danet J.-L., Mammadov A., Huseynova I. & Foissac X. (2012). Genetic variability of stolbur phytoplasma in Azerbaijan. Reports of ANAS, LXVIII, N 2, p. 66-73.

7. Balakişiyeva G., Məmmədov A. & Hüseynova I. (2012) Fitoplazmalar bitki patogenləridir. AMEA-nın xəbərləri, 67(1), s. 39-52.

8. C. Əliyev, G. Balakişiyeva, Ə. Məmmədov, J.-L. Danet, X.Foissac & I. Hüseynova (2015). Azərbaycanda yayılan fitoplazmaların genetik müxtəlifliyi. (monoqrafiya) Baku / Elm, 150 s.

9. Balakishiyeva G , Mamedov A, Foissac X, Huseynova I. and Aliyev J. (2016) First Report of Grapevine ‘Bois noir’ in Azerbaijan. Plant Disease, 2016, v.100, N.12, p. 2522.

10. Huseynova I, Balakishiyeva G, Aliyeva D, Gurbanova U, Bayramova J, Mustafayev N, Aliyev J. Changes in the activities of metabolic enzymes and antioxidant defense system in 'Candidatus phytoplasma solani' infected pepper (Capsicum annuum L.) plants. Net Journal of Agricultural Sciences, 2017, v. 5 (2), pp. 58-65.

Respublika, beynəlxalq və xarici ölkələrin elmi qurumlarında üzvlüyü  2004-cü ildən Avropa Biokimya cəmiyyəti Federasiyasının (FEBS) üzvüdür.
Pedaqoji fəaliyyəti AMEA Molekulyar Biologiya və Biotexnologiyalar İnstitutunda “Molekulyar biologiya” ixtisası üzrə magistratura pilləsində “Fitopatologiya” kursunu tədris edir.
Digər fəaliyyəti   
Təltif və mükafatları  
Əsas iş yeri və ünvanı

AMEA Molekulyar Biologiya və Biotexnologiyalar İnstitutu, AZ1073, Bakı şəh., Mətbuat prospekti, 2A 

Vəzifəsi Böyük elmi işçi 
Xidməti tel. (+994 12) 5381164 
Mobil tel. (+994 55) 6730346
Ev tel. (+994 12) 4906254 
Faks (+994 12) 5102433
Elektron poçtu gbalakishiyeva@yahoo.com