Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası

Xidməti tel.: (+994 12) 5381164

Mobil tel.: (+994 50) 3541606

E-poçt: huseynova-i@botany-az.org,

i_guseinova@mail.ru

Biologiya üzrə fəlsəfə doktoru, dosent Ələmdar Çərkəz oğlu Məmmədov

Xidməti tel.: (+994 12) 5394135

Mobil tel.: (+994 70) 3298161

Faks: (+994 12) 5102433

E-poçt: amamedov_ib@co.uk

Ümumi işlər üzrə direktor müavini:

Natiq İsa oğlu Allahverdiyev

Xidməti tel .: (+994 12) 5103041

Mobil tel .: (+994 50 ) 2272425

Xidməti tel.: (+994 12) 5108941

Mobil tel.: (+994 55) 4861652

Faks: (+994 12) 5102433                             

E-poçt: aliyeva-1965@inbox.ru

Bioloji məhsuldarlığın fundamental problemləri şöbəsinin əsası 1971-ci ildə Botanika İnstitutunda akademik Cəlal Əliyev tərəfindən qoyulmuşdur. Əvvəl qrup kimi fəaliyyətə başlanılmış, 1974-cü ildə bu qrup Fiziki-kimyəvi Biologiya sektorunun nəzdində Bioenergetikanın molekulyar əsasları laboratoriyasına çevrilmişdir. 1983-cü ildə laboratoriyanın bazasında Fotosintezin biokimyası, Gen mühəndisliyi, Fotosintetik aparatın molekulyar təşkili, Toxuma kulturası, Xloroplastların fotokimyası və Fotobiotexnologiya yaradıcı qruplarından ibarət Məhsuldarlıq Proseslərinin Molekulyar-Genetik Əsasları laboratoriyası yaradılmışdır. 1988-ci ilin sonunda bu qruplar müstəqil laboratoriyalara çevrilmiş və onların bazasında Məhsuldarlıq Proseslərinin Molekulyar-Genetik Əsasları şöbəsi təşkil olunmuşdur. 2005-2010-cu illərdə şöbədə 4 yeni laboratoriya yaradılmış və onun adı isə dəyişdirilərək, Bioloji məhsuldarlığın fundamental problemləri şöbəsi adlandırılmışdır. 2012-ci ildə şöbənin nəzdində 2 beynəlxalq laboratoriya yaradılmışdır. Hazırda institutun strukturunda 3 şöbə, 5 beynəlxalq laboratoriya fəaliyyət gösrərir. İnstitutda 112 əməkdaş, o cümlədən 59 elmi işçi, 1 akademik, 3 AMEA-nın müx. üzvü, 3 elmlər doktoru və professor, 23 nəfər biologiya üzrə fəlsəfə doktoru çalışır. Eyni zamanda, institutda 3 ixtisas üzrə (molekulyar biologiya, biotexnologiya və biokimya) magistratura təhsili həyata keçirilir.

Ali bitkilərin tilakoid membranlarında piqment-zülal komplekslərinin topoqrafiya modeli təklif edilmiş və onların formalaşma və yığılma proseslərinin molekulyar-genetik mexanizmləri aydınlaşdırılmışdır;

Dünya elmində bitkilərdə fototənəffüsün israfçılıq olması haqda uzun illər mövcud olan təsəvvürlərin əksinə olaraq, tarla şəraitində yetişdirilən kontrast genotiplərlə müxtəlif üsullarla aparılan çoxillik təcrübələrlə sübut edilmişdir ki, fototənəffüs təkamül nəticəsində formalaşmış həyati əhəmiyyətli metabolik proseslərdən biridir və bitkilərin məhsuldarlığını artırmaq məqsədilə müxtəlif yollarla fototənəffüsü azaltmaq cəhdləri əsassızdır;

Xloroplast DNT-nin genom kitabxanası yaradılmış, yad genləri bitkilərə köçürmək üçün vektor sistemləri konstruksiya edilərək, transgen bitkilər alınmışdır;

İlk dəfə olaraq Azərbaycanda "Xromosom üzərində addımlarla" metodu vasitəsilə malat/sitrat simporter zülalını kodlaşdıran citS geninin nukleotid ardıcıllığı müəyyənləşdirilmiş və Stolbur qrupunun (XII) təyini üçün yeni Nested PZR test metodu hazırlanmışdır. İlk dəfə olaraq, 'Ca. P. solani' növünün Avropa və Aralıq dənizi ətrafı üçün endem hesab olunan müxtəlif izolyatları aşkar edilmişdir. İlk dəfə olaraq dünyada meyvə (armud) ağacının fitoplazmaları üçün növlərarası rekombinasiya müəyyən edilmişdir;

Azərbaycanda ilk dəfə olaraq 16S ribosom geninin sekvens analizi nəticəsində üzüm bitkisində 'Candidatus Phytoplasma solani' fitoplazma növü aşkar olunmuş və onun təhlükəli "Bois noir" xəstəliyini törətməsi müəyyən edilmişdir;

Yabanı və mədəni paxlalı bitkilərdə nanovirus xəstəliklərinin bir neçə Avropa ölkəsində birgə tədqiqi zamanı Gəncədən toplanmış noxud bitkisində elm üçün yeni nanovirus - Black medic leaf roll virus (BMLRV) identifikasiya edilmiş və onun tam genomu sekvens olunmuşdur. Azərbaycan və İspaniyadan götürülmüş lobya nümunələrində Faba bean necrotic yellow virusun (FBNYV) beş izolyatı və Azərbaycandan olan noxud, yaşıl noxud, mərcimək və lobya nümunələrində faba bean necrotic stunt virusun (FBNSV) dörd izolyatının tam sekvens olunması nəticəsində FBNSV nanovirusunun Avropada ilk dəfə identifikasiya olunması sübut edilmişdir;

Eb genoma malik Thinopyrum bessarabicum yabanı taxıl otu növünün 3Eb və 6Eb xromosomlarının identifikasiyası üçün yeni spesifik RAPD praymerləri müəyyən olunmuşdur;

Torpaq quraqlığı şəraitində becərilən buğda bitkisində ontogenezin bütün fazalarında sərbəst radikalların yaranma səviyyələri, antioksidant müdafiə sistemləri, fotosintetik membranların struktur-funksional vəziyyəti və molekulyar markerlərlə quraqlığa davamlılıq potensialının qiymətləndirilməsi əsasında buğdanın su qıtlığına adaptasiya mexanizmləri müəyyənləşdirilmişdir;

Bitkilərin RNT polimeraza II promorlarının axtarışı üzrə mövcud vasitələrə nisbətən 20% daha yüksək dəqiqliyə malik yeni TSSPlant kompüter proqramı yaradılmış və tədqiqatçıların sərbəst istifadəsinə verilmişdir http://www.cbrc.kaust.edu.sa/download/

Zəfəran (Crocus sativus L.) bitkisinin in vitro şəraitdə bir sınaq şüşəsində 10-25 zəfəran mikrosoğanağı almağa imkan verən yeni biotexnoloji çoxaldılma metodu işlənib hazırlanmışdır;

Süni şəraitdə becərilən Şirvan-Şah üzüm sortunun mikroklonal çoxaldılması zamanı morfogenezin xüsusiyyətləri öyrənilmiş, hormonal və qida mühitinin trofik amillərindən asılı olaraq müxtəlif becərilmə şəraitləri araşdırılmış, virus təbiətli patogenlərlə yüksək yoluxma dərəcəsi müəyyən edilmişdir.

-       sədr

-       sədr müavini

-       katib

-       üzvləri

Akademik İradə Məmməd qızı Hüseynova

b.ü.e.d. Səftər Yusif oğlu Süleymanov

b.ü.f.d. Durna Rəfail qızı Əliyeva

AMEA-nın müxbir üzvü İbrahim Vahab oğlu Əzizov

AMEA-nın müxbir üzvü İlham Əyyub oğlu Şahmuradov

AMEA-nın müxbir üzvü Novruz Məhəmməd oğlu Quliyev

AMEA-nın müxbir üzvü Validə Mövsüm qızı Əli-zadə

AMEA-nın müxbir üzvü Tərlan Həzərpaşa oğlu Məmmədov

b.e.d. Süleyman İfxan oğlu Allahverdiyev

b.ü.e.d. Səyyarə Cəmşid qızı İbadullayeva

b.ü.e.d Vidadi Məmmədağa oğlu Yusibov

b.ü.e.d. Yaşar Mirzə oğlu Feyziyev

b.ü.f.d. Asəf Ağacavad oğlu Salamov

b.ü.f.d. Cavanşir Mütəllim oğlu Təlai

b.ü.f.d. Ələmdar Çərkəz oğlu Məmmədov

b.ü.f.d. Həsən Qərib oğlu Babayev

b.ü.f.d. İsmayıl Söhbət oğlu Zülfüqarov

b.ü.f.d Qərib Novruz oğlu Mürşüdov

b.ü.f.d. Samirə Məhəmmədrəhim qızı Rüstəmova

b.ü.f.d. Şahniyar Mikayıl oğlu Bayramov

b.ü.f.d. Tofiq Hüsni oğlu Qaragözov

b.ü.f.d. Ulduzə Əhməd qızı Qurbanova

Minaxanım Nazim qızı Əliyeva

-       sədr

-       katib

b.ü.f.d. Ulduzə Əhməd qızı Qurbanova

Rəfiqə Çingiz qızı Məsməliyeva

b.ü.f.d. Ülkər Faiq qızı İbrahimova

b.ü.f.d. Könül Hətəm qızı Qasımova

b.ü.f.d. Samirə Məhəmmədrəhim qızı Rüstəmova

b.ü.f.d. Gülnarə Şamməd qızı Balakişiyeva

b.ü.f.d. Nərgiz Fəxrəddin qızı Sultanova

Aygün Ağaverdi qızı Abdullayeva

Aysel Müşfiq qızı Mədədli

Bənövşə Mürvət qızı Bənnayeva

Cahangir Əlisəxavət oğlu Şəbiyev

Cəmilə Yaşar qızı Bayramova

Elşən Oqtay oğlu Musazadə

Elxan Ağamir oğlu Tahirli

Əminə Ülkər qızı Abduləzimova

Əsmər Elçin qızı Hüseynova

Esmira Əlinazim qızı Kərimli

Fidan Rahim qızı Hüseynova

Gülnar Rizvan qızı Abdullayeva

Gültəkin Ələmdar qızı Babayeva

Günay İlman qızı İsmayılova

Hökümə Fikrət qızı Quliyeva

Lalə Müseyib qızı Aydınlı

Mətin Məhərrəm oğlu Kələntərli

Nahidə Xanqulu qızı Əliyeva

Naimə Namaz qızı Niyazova

Nərgiz Kamal qızı Bayramova

Şəfəq Mobil qızı Adışirinzadə

Şəhriyar Fateh oğlu Sadıqov

Səmra Tahir qızı Mirzəyeva

Taliyyə Yaqub qızı Orucova

Turanə Yaşar qızı İsgəndərova

Turqut Rafiq oğlu Mehdiyev

Ülviyyə Camal qızı Mustafayeva

Zibeydə Vilayət qızı Hacıyeva

-       sədr

-       elmi katib

Akademik İradə Məmməd qızı Hüseynova

Akademik Validə Mövsüm qızı Əli-zadə

b.ü.f.d. Xuraman Cabbar qızı Xəlilova

AMEA-nın müxbir üzvü İbrahim Vahab oğlu Əzizov

AMEA-nın müxbir üzvü Novruz Məhəmməd oğlu Quliyev

AMEA-nın müxbir üzvü Tərlan Həzərpaşa oğlu Məmmədov

AMEA-nın müxbir üzvü İlham Əyyub oğlu Şahmuradov

AMEA-nın müxbir üzvü Xəlil Məmmədəli oğlu Qasımov

b.e.d. Süleyman İfxan oğlu Allahverdiyev

b.ü.e.d. Səyyarə Cəmşid qızı İbadullayeva

b.ü.e.d. Arif Əli oğlu Bayramov

b.ü.e.d. Yaşar Mirzə oğlu Feyziyev

b.ü.e.d. Dilzarə Nadir qızı Ağayeva

b.ü.e.d. Səftər Yusif oğlu Süleymanov

b.ü.e.d. İnna Musa qızı Qurbanova

b.ü.e.d. Siracəddin Vəli oğlu Sərkərov

b.ü.e.d. Eldar Novruz oğlu Novruzov

b.ü.e.d. Ziyəddin Mahmud oğlu Məmmədov

b.ü.f.d Qərib Novruz oğlu Mürşüdov

b.ü.f.d. Naibə Pirverdi qızı Mehdiyeva

b.ü.f.d. Xanlar Dayan oğlu Abdullayev

-         sədr

-         sədr müavini

-         katib

b.ü.f.d.Həsən Qərib oğlu Babayev

b.ü.f.d. Fazilə İmtu qızı Qasımova

Əminə Ülkər qızı Əbdüləzimova

b.ü.e.d. Səftər Yusif oğlu Süleymanov

b.ü.f.d. Fazilə İmtu qızı Qasımova

b.ü.f.d. Mahirə Heybət qızı Məmmədova

b.ü.f.d. Samirə Məhəmmədrəhim qızı Rüstəmova

b.ü.f.d. Tofiq Hüsnü oğlu Qaragözov

Əminə Ülkər qızı Əbdüləzimova

Fəzail Bədəl oğlu Məmmədov

Xidməti tel.: (+994 12) 5105230

Mobil tel.: (+994 50) 7496251

Faks: (+994 12) 510243

E-poçt: minakhanym2@gmail.com