Abdullayev İlyas Kərim oğlu 1913-cü il mart ayının 23-də Ağstafada dəmiryolçu ailəsində anadan olmuşdur. Kənd Təsərrüfatı İnstitutunu bitirmişdir (1934). 1939-cu ildə namizədlik dissertasiyası müdafiə etmiş, Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü seçilmişdir (1955). 1956-cı ildən ömrünün sonuna qədər Genetika və Seleksiya İnstitutunun (indiki Genetik Ehtiyatlar İnstitutu) Çoxillik bitkilərin genetikası və seleksiyası şöbəsinə rəhbərlik etmişdir.
İ.Abdullayev “Azərbaycan SSR-də meyvəçiliyin, üzümçülüyün və tutçuluğun inkişafı haqda” tədbirlərin hazırlanması üzrə Respublika komissiyasının sədri (1957), “Azərbaycan SSR-in Atlası”nın hazırlanması və nəşri üzrə Azərbaycan SSR EA komissiyası sədri (1958), SSR Baş sərgi komitəsinin üzvü və Kənd Təsəsrrüfatı Nailiyyətləri Sərgisinin Azərbaycan Respublika komitəsinin sədri (1948-1958) olmuşdur. İ.Abdullayev Genetika və Seleksiya İnstitutu Elmi Şurasının üzvü (1959), Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası Elmi Redaksiya Şurasının üzvü və Azərbaycan SSR EA Genetika və Seleksiya üzrə Problem Şurasının üzvü (1963), Azərbaycan Genetiklər və Seleksiyaçılar Cəmiyyətinin Prezidenti, N.İ.Vavilov adına Ümumittifaq Genetiklər və Seleksiyaçılar Cəmiyyəti Rəyasət Heyətinin üzvü, Azərbaycan SSR EA Biologiya elmləri bölməsi akademik-katibinin müavini (1967), biologiya elmləri üzrə Birləşmiş Şuranın üzvü, Azərbaycan SSR EA Əlaqələndirmə Şurasının üzvü və Genetika, Seleksiya və toxumçuluq ixtisası üzrə Müdafiə Şurasının üzvü olmuşdur (1969). Genetiklərin və seleksiyaçıların qurultaylarının nümayəndəsi (1966, 1971, 1976, 1981), həmin cəmiyyətin qurultaylarının təşkilat komitəsinin sədri, “Tutun eksperimental poliploidiyası” üzrə Ümumittifaq simpoziumlarının sədri olmuşdur. Akademik İ.Abdullayev Azərbaycanın Kənd Təsərrüfatı naziri, Azərbaycan Nazirlər Soveti Sədrinin birinci müavini, Azərbaycan Ali Soveti Rəyasət Heyətinin sədri vəzifələrində çalışmışdır. 1959-cu ildən ömrünün sonunadək elmi fəaliyyətlə məşğul olmuşdur. Alim 8 kitab və 6 monoqrafiyanın, 200-ə yaxın elmi məqalənin müəllifidir. Onun elmi yaradıcılığı genetik sitologiya və seleksiyanın bir çox problemlərinin həllinə həsr olunmuşdur. Morus cinsinin poliploid sırasının yaradılması alimin ən böyük elmi nailiyyətlərindən biri hesab olunur. İ.K.Abdullayevin apardığı tədqiqatlar nəticəsində “Zərif” tut, “Sıxgöz” tut, “Azəri” tut, “Xanlar” tut və s. kimi tut sortları yaradılmışdır. İ.Abdullayev yüksək ixtisaslı kadrların hazırlanması işinə böyük əmək sərf etmişdir. Onun elmi rəhbərliyi altında 10-dan çox namizədlik dissertasiyası müdafiə edilmişdir. Akademik İ.Abdullayevin xidmətləri dövlət tərəfindən yüksək qiymətləndirilmiş və alim müxtəlif orden və medallarla təltif edilmişdir. Akademik Abdullayev İlyas Kərim oğlu 30 aprel 1985-ci ildə Bakıda vəfat etmişdir. |
|
(1913-1985) |