Tel. | (+994 12) 5399382 | |
Faks | (+994 12) 5108593 | |
Elektron poçtu | ||
Struktur bölmənin rəhbəri | Akademik Tağıyev Dilqəm Bəbir oğlu | |
İşçilərin ümumi sayı | 60 | |
Əsas fəaliyyət istiqamətləri | Oksidlər, seolitlər, təbii və sintetik polimer matrisaları əsasında alınan nanostrukturlaşdırılmış katalitik sistemlərin karbohidrogenlər və onların funksional törəmələrinin çevrilmələrində və elektrokatalitik proseslərdə tətbiqi. | |
Əsas elmi nəticələri | Tərkibində heç bir keçid elementi və ya metallar saxlamayan seolitlərin (oksidləşmə-reduksiya tipli reaksiyalar üçün qeyri-ənənəvi katalizatorların) hidrogenləşmə, hidroizomerləşmə və oksidehidrogenləşmə reaksiyalarında yüksək aktivliyini ilk dəfə göstərmiş və bununla da hidrogenləşdirici katalizatorların yeni nəslinin yaradılmasının əsası qoyulmuşdur. Alkil naften karbohidrogenlərin seolit katalizatorları üzərində əvvəllər məlum olmayan çevrilmələrini aşkar etmiş, onları oksidehidrodisproporsionallaşma və oksidehidroizomerləşmə reaksiyaları adlandırmışdır. Seolitə bənzər dəmir, sink və qallium fosfatların ilk dəfə hidrotermal sintezini aparmış, onların quruluşunu və katalitik xassələrini tədqiq etmişdir. Mikroməsaməli katalizatorlarda müxtəlif reaksiyaların kinetikasının öyrənilməsində vacib parametr olan diffuziya əmsalını hesablamaq üçün ekspress üsul təklif etmişdir. Kiçik və orta molekul kütləli olefinlərin di- və oligomerləşmə reaksiyaları üçün metal komplekslər və heteropoliturşular əsasında selektiv katalizatorlar sintez və tədqiq etmişdir. Metal kompleks katalizatorların heterogenləşdirilməsi üçün onların qeyri-üzvi daşıyıcı səthində kimyəvi yolla “bərkidilməsi” üsulunu işləyib hazırlamışdır. Nikel tiopirazolaldiminat kompleklərinin stereokimyəvi sərtliyi və katalitik aktivliyi arasında əlaqənin mövcüdluğunu aşkar etmişdir. Alkilləşmə reaksiyası ilə krezolların və ksilenolların müxtəlif izomerlərinin selektiv sintezi üçün seolit katalizatorlarının seçilmə prinsiplərini müəyyən etmişdir. Parafinlərin aşağı temperaturlu izomerləşmə prosesi üçün tərkibində bahalı və nəcib metallar olmayan mordenitsirkonium əsaslı yeni katalizator işləyib hazırlamışdır. Benzolu parafinlərlə aşağı temperaturda alkilləşdirmək üçün yeni katalizator təklif etmişdir. Praktiki əhəmiyyət kəsb edən bir neçə proseslər üçün işlənib hazırlanmış katalizatorların effektivliyi pilot qurğularında uzun müddət aparılan sınaqlar nəticəsində təsdiq edilmişdir. |