İ.Həsənov 1927-ci ildə Goranboy rayonunun Xanqərvənd kəndində anadan olmuşdur. 1952-ci ildə Azərbaycan Sənaye İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti) geoloji-kəşfiyyat fakültəsini mühəndis-geoloq ixtisası üzrə bitirmişdir. İ.Həsənov 1966-cı ildə fəlsəfə doktoru, 1990-cı ildə geologiya-mineralogiya üzrə elmlər doktoru elmi dərəcələrini almış, 2001-ci ildə isə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü seçilmişdir. İ.Həsənov əmək fəaliyyətinə Kompleks Elmi Tədqiqat Dəniz Geofiziki Ekspedisiyasında geoloq vəzifəsindən başlamış, sonra neftçıxarma üzrə Azərbaycan Elmi Tədqiqat İnstitutunda geofiziki dəstə rəisi, şöbə müdirinin müavini olmuşdur. 1965-ci ildən Ümumittifaq Elmi Tədqiqat Geofizika İnstitutunun Azərbaycan filialında baş geoloq, laboratoriya müdiri, 1988-ci ildən Azərbaycan Elmi Tədqiqat Geofizika İnstitutunda Kompleks geofiziki-geoloji tədqiqatlar laboratoriyasının müdiri vəzifələrində işləmişdir. İ.Həsənov geoloji-geofiziki ümumiləşdirmə və tektonika sahəsində Azərbaycanda aparıcı alimlərdən biri olmuşdur. Onun bilavasitə iştirakı və rəhbərliyi ilə Orta və Cənub Xəzər çokəkliklərinin çöküntü komplekslərinin geoloji və dərinlik geoloji quruluşu, dərinlik yarılmaları, geoloji inkişaf tarixi, tektonik rayonlaşdırma və ərazinin neftlilik-qazlılıq perspektivlərinə dair bir sıra sanballı əsərlər dərc edilmişdir. Onun rəhbərliyi və bilavasitə iştirakı ilə Azərbaycanın Xəzər dənizinin, Cənub Xəzər neft-qaz hövzəsinin, yeni məlumatlar əsasında bir daha Azərbaycanın neftli-qazlı perspektiv strukturları, Avropa və Asiyanın mezo-kaynozoy şelflərinin paleocoğrafi xəritələri və atlaslarının bütöv bir seriyası hazırlanmışdır. Həmin atlasların olduqca yüksək qiymətə layiq olması keçmiş SSRİ məkanında uzun müddət neft sənayesində fəaliyyət göstərən bir sıra görkəmli alimlər və həmin atlasları satın alan xarici neft şirkətlərinin mütəxəssisləri tərəfindən dəfələrlə etiraf edilmişdir. Monoqrafik izahat kitabları ilə təchiz edilmiş həmin rəngli atlasların ikisi Leninqrad (indiki Sankt-Peterburq) şəhərinin kartoqrafiya fabrikində çap olunmuş, sonralar ingilis dilinə tərcümə edilmiş və 20-dən artıq şirkət tərəfindən satın alınmışdır. İ.Həsənov BDU-nun Coğrafiya fakültəsinin Fiziki coğrafiya kafedrasında geofizika fənni üzrə 6 ildən artıq mühazirələr oxumuşdur. O, 1997-ci ildə Ekoenergetika Akademiyasının həqiqi üzvü seçilmişdir. İ.Həsənov 200-dən artıq elmi əsərin, o cümlədən 6 monoqrafiya, 6 broşür, 4 xəritə və 1 kəşfin müəllifi olmuş, “Azərbaycanın neftli-qazlı və perspektivli strukturlarının atlası», «Xəzər dənizinin neftli-qazlı və perspektivli strukturlarının atlası», «Cənubi Xəzər neft-qazlı hövzəsinin və perspektivli strukturlarının atlası»nın müəllifi və həmmüəllifi olmuşdur. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Rəyasət Heyəti, Ali Attestasiya Komissiyası yanında geoloji məzmunda xəritə və atlaslar üzrə Ekspert qrupunun üzvü olmuşdur. O, 1967-ci ildə Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı, 1970-ci ildə “Azərbaycanın milyardıncı ton nefti”, 1977 və 1987-ci illərdə isə SSRİ Geologiya Nazirliyinin “Yer təki kəşfiyyatının əlaçısı” nişanları ilə təltif edilmişdir. İ.Həsənov 1991-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Əməkdar geoloqu adına layiq görülmüşdür. 1994-cü ildə SSRİ Elmlər Akademiyasının institutları ilə birlikdə «Mezozoy və kaynozoyda Avrasiya şelfinin paleocoğrafi xəritələr atlası»nın tərtib edilməsində iştirakına görə H.Z.Tağıyev adına Milli Mükafata layiq görülmüşdür. AMEA-nın müxbir üzvü İlyas Həsənov 2002-ci ildə Bakıda vəfat etmişdir. |
|
(1927-2002) |