Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası
Azərbaycanın ilk veb saytı (1995)
Elm TV
Foto
Video
Sorbsiya prosesləri şöbəsi
| Tel. | (+994 50) 6891913,
(+994 12) 5108592 |
|
| Faks | (+994 12) 5107442 | |
| Elektron poçtu | laboratory_5@kqki.science.az | |
| Struktur bölmənin rəhbəri | Əli Nəcəfqulu oğlu Nuriyev
Kimya elmləri doktoru, professor, AMEA-nın müxbir üzvü |
|
| İşçilərin ümumi sayı | 34 | |
| Əsas fəaliyyət istiqamətləri | Sintetik və mineral sorbentlərin alınması və modifikasiyası, təbii sulardan mikroelementlərin çıxarılmasıı, tullantı sularının zəhərli komponentlərdən təmizlənməsi üçün texnoloji proseslərin işlənib hazırlanması. | |
| Əsas elmi nəticələri | 1.Titan, manqan tərkibli sorbentlə sənaye tipli məhlullarından kobalt, mis və uranın sorbsiyasına aid tədqiqat işləri aparılmışdır. Tədqiq olunan sorbentin spektral analiz yolu ilə tərkibi və əsas parametrləri müəyyən edilmişdir. Kobalt, mis və uranın sorbsiya üsulu ilə sənaye tipli məhlullardan çıxarılmasının optimal şəraiti işlənib hazırlanmışdır. Prosesin desorbsiya şəraiti seçilmiş və bu zaman desorbsiya nəticəsində kobaltın, mis və uranın 96-98% çıxımına nail olunmuşdur.
2.Kationaktiv boyaların, o cümlədən, metilen abısının Fe(III)-bentonitdə model məhlullardan sorbsiyasına dair tədqiqat işləri aparılmışdır. Aparılan təcrübi tədqiqatların nəzəri əlaqələndirilməsi sorbsiya prosesinin limitləşdirici mərhələsini metilen abısının məhluldan bərk fazaya keçməsi və ya onun bərk faza sərhəddinə qarışması mərhələsi olduğunu təyin etmək imkanı əldə olunmuşdur. Buna görə də metilen abısının məhluldan Fe(III)-bentonitdə sorbsiya prosesi haqqında məlumatın genişlənməsi üçün təcrübi məlumatlardan istifadə etməklə bu prosesin riyazi modelləşdirilməsi aparılmışdır. Müəyyənləşdirilmişdir ki, metilen abısının Fe(III)-bentonitdə sorbsiyasının nəzəri və təcrübi təqiqat nəticələrinin qiyməti qarışdırılma zamanı kinetik və diffuziya əmsalının dəyişməsinə səbəb olur. Sorbent və sorbtivin nəzəri və təcrübi qatılıqlarının kifayət qədər üst-üstə düşməsi proseslərinin modelləşməsi zamanı göstərilən işdəki metodikadan istifadə etməyə əsas verir. Riyazi modelin köməyi ilə prosesin parametrləri hesablanmışdır. 3.Diatomit, klinoptilolit, mordenit, eləcə də onların modifikasiya olunmuş formalarının adsorbsiya xüsusiyyətləri, turşu-əsas mərkəzlərinin təbiəti, gücü və paylanması öyrənilmişdir. Tədqiq olunan sorbentlərin sənaye müəssisələrində havaya buraxılan kükürd dioksidini tutmaq üçün istifadə olunmasına dair tədqiqat işləri aparılmış və prosesin optimal şəraiti hazırlanmışdır. Sənayedə tətbiq üçün tövsiyə olunmuşdur. |
|