Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası

Azərbaycanın ilk veb saytı (1995)

ANA SƏHİFƏ  >>  XƏBƏRLƏR  >>  MÜHÜM HADİSƏLƏR

15.05.2023 14:30
  • A-
  • A
  • A+

Kosmik hava durumu və proqnozu açıqlanıb

Kosmik hava durumu və proqnozu açıqlanıb

Kosmik hava durumu – Hesabat dövrü ərzində Günəşin aktivliyi əvvəlki tempdə davam edərək, 3 C sinifli və 3 M sinifli alışma baş vermişdir. Maksimum sinifli alışma 3296 (N15W37) oblastında baş vermiş M 6.2 sinifli alışma olmuşdur. Bu alışmalar nəticəsində R1-R2 səviyyəli radiosiqnalların kəsilməsi və II-IV tip radioemissiya və 10 sm-lik radioalışmalar (radioburst) qeydə alınmışdır. Hazırda Günəşin səthində 7 ləkə qrupu və 109 ləkə var.  Hesabat dövrü ərzində qismən  Yerə istiqamətlənmiş 5 CME (Coronal Mass Ejections - Tac Kütlə Atılmaları) qeydə alınmışdır. 

Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasından verilən məlumata görə, enerjisi 2 MeV-dən çox olan elektron seli həftə ərzində orta səviyyədə olmuş, 10 MeV-dən çox enerji yüklü proton seli isə həftə ərzində yüksəlmişdir.  8-11 mayda S1 səviyyəli radiasiya qasırğaları baş vermişdir (maksimum: 83 pfu).

Hesabat dövründə Günəş küləyi sürətini saxlayaraq ~550 km/san  ətrafında olmuşdur. Planetlərarası maqnit sahəsinin qiyməti Yer orbitində 20 nT,  radial istiqamətdə isə  -14 nT-yə kimi artmışdır. Hal-hazırda planetlərarası maqnit sahəsinin qiyməti Yer orbitində 6.47 nT,  radial istiqamətdə isə 2.24 nT təşkil edir.

Hesabat dövründə mayın 7-də və 9-da baş vermiş  Tac Kütlə Atılmalarının təsiri ilə hesabat dövrü ərzində geomaqnit sahəsi aktiv olmuş və həftə ərzində ardıcıl olaraq G1 səviyyəli qasırğalar qeydə alınmışdır. Hal-hazırda geomaqnit sahəsi sakitdir (1 Kp).

Kosmik hava proqnozu – Proqnoz günlərində (15-21 may) C sinif alışmanın baş vermə ehtimalı 99%, M (R1-R2) sinif alışmanın baş verməsi ehtimalı 15%, X (R3)  sinif isə 1% təşkil edir.

2 MeV-dən çox enerjili elektron selinin normal və orta səviyyədə, enerjisi 10 MeV-dən çox olan proton selinin proqnoz dövründə 16 may tarixinə kimi fon səviyyəsində qalacağı, sonra isə Tac Kütlə Atılmalarının təsiri ilə yüksələ biləcəyi gözlənilir. S1 və daha yüksək səviyyəli radiasiya qasırğasının baş vermə ehtimalı 1% təşkil edir.

Günəş küləyinin sürətinin normala dönəcəyi, 12 mayda baş vermiş Tac Kütlə Atılmalarının təsiri ilə 16 maydan başlayaraq yenidən sürətlənəcəyi proqnozlaşdırılır.

Geomaqnit sahəsinin 16 maydan başlayaraq proqnoz dövrünün sonunadək qeyri-stabil olacağı proqnozlaşdırılır.

© Bütün hüquqlar qorunur. Xəbərlərdən istifadə edərkən www.science.gov.az saytına istinad zəruridir.

  • Paylaş: