Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası

2025-ci il aprelin 3-də Türk dün­ya­sı­nın görkəmli ali­mi, sə­hiy­yə və təh­sil qu­ru­cu­su, pro­fes­sor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının fəxri üzvü İhsan Doğ­ra­ma­cının anadan olmasının 110 ili tamam olur.

İh­san Doğramacı 1915-ci il­də İra­qın Ər­bil şə­hə­rin­də ana­dan ol­muş­dur. 1938-ci ildə İs­tan­bul Uni­ver­si­te­ti­nin Tibb fa­kül­tə­si­ni bi­tir­dik­dən son­ra as­sis­tent və­zi­fə­sin­də əmək fəa­liy­yə­ti­nə baş­la­mış, Har­vard Uni­ver­si­te­tin­də pe­di­at­ri­ya üz­rə təh­si­li­ni ta­mam­layaraq, Tür­ki­yə­nin An­ka­ra Nü­mu­nə Xəs­tə­xa­na­sın­da (1947-1949), An­ka­ra Uni­ver­si­te­ti­nin Tibb fa­kül­tə­sin­də do­sent (1949-1954) və pro­fes­sor (1954-1963), An­ka­ra Uni­ver­si­te­ti­nin rek­to­ru (1963-1965), Or­ta Do­ğu Tex­ni­ki Uni­ver­si­te­ti­nin he­yət rəh­bə­ri (1965-1967), Ha­cət­tə­pə Uni­ver­si­te­ti­nin rek­to­ru (1967-1975), Pa­ris Uni­ver­si­te­tin­də Pe­di­at­ri­ya fakültəsinin pro­fes­so­ru (1975) və­zi­fə­lə­ri­ndə çalışmışdır.

Professor İhsan Doğ­ra­ma­cı Al­ma­ni­ya­nın Leo­pol­di­na Na­tur­fo­rit Elm­lər Aka­de­mi­ya­sı­nın, ABŞ-ın Pe­di­atr­lar Aka­de­mi­ya­sı­nın, Hin­dis­tan Mil­li Tibb Aka­de­mi­ya­sı­nın, İn­gil­tə­rə­nın İm­pe­ri­al Tibb Kol­le­ci­nin hə­qi­qi üz­vü, Pa­ris Mil­li Aka­de­mi­ya­sı­nın üz­vü, AMEA-nın (2005) və dün­ya­nın 25-ə qə­dər öl­kə­si­nin, o cüm­lə­dən ABŞ, Ar­gen­ti­na, Al­ma­ni­ya, Fran­sa, İn­gil­tə­rə, İs­pa­ni­ya, İs­veç, Avst­ri­ya, Bol­qa­rıs­tan, Fin­lan­di­ya, Mek­si­ka, Pol­şa, Tu­nis öl­kə­lə­ri­nin Mil­li Pe­di­atr­lar as­so­sia­si­ya­la­rı­nın, elə­cə də ÜST-ün fəx­ri üz­vü və dok­to­ru, Fi­la­del­fi­ya­nın “Kli­ni­ki pe­di­at­ri­ya”, ABŞ-ın “Bey­nəl­xalq uşaq sağ­lam­lı­ğı”, Tür­ki­yə­də çap olu­nan “Pe­di­at­ri­ya” jur­nal­la­rı­nın re­dak­to­ru ol­muş­dur.

İhsan Doğ­ra­ma­cı 25 il Ümum­dün­ya Pe­di­atr­lar Cə­miy­yə­ti­nin səd­ri olmuş, Türk­dil­li öl­kə­lər üz­rə re­gio­nal qu­rum­lar ya­rat­mış, Türkiyə Respublikasında Uşaq Sağ­lam­lıq İns­ti­tu­tu­nun, Hacət­tə­pə Uni­ver­si­te­ti­nin Tibb və sə­hiy­yə elm­lə­ri fa­kül­tə­si­nin ya­ra­dıl­ma­sın­da müs­təs­na xid­mət­lər gös­tər­miş­dir. O, Av­ro­pa Rek­tor­lar Konf­ran­sı İda­rə He­yə­ti­nin üz­vü (1964-1973), Ümum­dün­ya Sə­hiy­yə Təş­ki­la­tı (ÜST) səd­ri­nin müa­vi­ni (1976-1981), Mil­lət­lə­ra­ra­sı Bey­nəl­xalq Ali Təh­sil Konf­ran­sın­da İda­rə He­yə­ti­nin üz­vü, səd­ri və fəx­ri səd­ri (1981-2010) kimi fəaliyyət göstərmişdir.

İhsan Doğramacının tibb təh­si­linə, uşaq və xalq sağ­lam­lı­ğı prob­lem­lə­ri­nə həsr olun­muş 100-ə ya­xın el­mi əsə­ri müx­tə­lif öl­kə­lər­də çap olun­muş­dur. Onun “Ye­ni­do­ğul­muş­la­ra qul­luq” ad­lı kitabı 14 də­fə nəşr edil­miş, “Ana­nın ki­ta­bı” əsə­ri isə çox­say­lı dil­lə­rə tər­cü­mə olun­muş­dur. Alimin ya­ratdığı elmi məktəbin ye­tir­mə­lə­ri dün­ya öl­kə­lə­rin­də sə­hiy­yə sa­hə­sin­də uğur­la ça­lı­şır­lar.

İhsan Doğ­ra­ma­cı dün­ya­nın 200-dən çox bey­nəl­xalq mü­ka­fa­tı və or­de­ni, həm­çi­nin Azər­bay­can Res­pub­li­ka­sı­nın “İs­tiq­lal” (2000) və “Hey­dər Əli­yev” (2005) or­den­lə­ri ilə təl­tif olun­muş­dur. ÜST 1985-ci il­də İh­san Doğ­ra­ma­cı ailə sağ­lam­lı­ğı mü­ka­fa­tını tə­sis et­miş­dir. Ba­kı­da İhsan Doğ­ra­ma­cı­nın res­pub­li­ka sə­viy­yə­sin­də yu­bi­ley­lə­ri ke­çi­ril­miş­dir (1995, 2000, 2005).

Professor İhsan Doğ­ra­ma­cı 2010-cu ildə vəfat etmişdir.

Türk dünyasının böyük oğlu, görkəmli ictimai xadim, dünya şöhrətli alim və maarifçi İhsan Doğramacının əziz xatirəsi heç zaman unudulmayacaqdır.

© Bütün hüquqlar qorunur. Xəbərlərdən istifadə edərkən www.science.gov.az saytına istinad zəruridir.