Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası

Manoada yerləşən Havay Universitetində bir qrup alim kainatdakı həyatın ilk formalarını başa düşməkdə əhəmiyyətli irəliləyişlərə nail olublar və nəticədə Yer üzündə həyatın inkişafına səbəb ola biləcək əsas molekulları kəşf ediblər.

Kimya Departamentinin tədqiqatçıları həyatın mənşəyi haqqında fikirlər irəli sürərək kosmosda mühüm molekulların necə əmələ gələ biləcəyini kəşf ediblər. Tədqiqatın əsas məqsədi azot daşıyan aromatik molekullardır. Bu molekullar kimya və biologiyanın müxtəlif sahələrində həyati əhəmiyyət kəsb edir, həmçinin amin turşuları, DNT, RNT və vitaminlər kimi vacib biomolekullarda olur.

Elektron struktur hesablamalarını aparan Florida Beynəlxalq Universitetinin professoru Alexander Mebel, ulduzlararası və atmosfer modelləşdirmə mütəxəssisləri - Çin Elmlər Akademiyasının üzvü professor Xiaohu Li və Bordo Universitetinin üzvü professor Jean-Christophe Loison aromatik molekulların əsas struktur vahidlərini müəyyən ediblər. Bu tədqiqat DNT və RNT-nin tikinti bloklarının kosmosda necə əmələ gəldiyini başa düşmək üçün yeni yollar təqdim edir, qalaktikada həyatın tərkib hissələrinin mənşəyi haqqında fikirləri yenidən formalaşdırır. Tədqiqat göstərir ki, azot daşıyan aromatik molekullar alimlərin Yerlə oxşarlıqlarına görə diqqət yetirdikləri mühitlərdə sintez edilə bilər. Bu molekulların necə əmələ gəldiyini anlamaq - həyatın mənşəyinin sirlərini açmaq üçün çox vacibdir. Kosmosda aşkarlanan molekullar əsasında ətraflı təhlillər aparılıb, nəticədə həmin təhlillər ulduzlararası mühitlərdə molekulların əmələ gələ biləcəyini göstərir. Bu kəşf həyatın əsas komponentlərinin kosmosda necə yarandığı və sonradan Yerə necə yol tapdığı barədə anlayışları gücləndirir.

Bu əsaslı tədqiqat bəşəriyyətin ən dərin suallarından birinə cavab verməyə yaxınlaşdırır: “Həyat necə başladı?”. Kosmosda bu prosesləri aşkar etməklə, alimlər həyatın mənşəyi ilə bağlı kosmik tapmacanı axtarıb tapmış olurlar. Bu tədqiqatın nəticələri nəzəri biliklərdən kənara çıxır, müxtəlif elmi sahələrə təsir göstərir və yeni texnoloji irəliləyişlərə gətirib çıxarır.

AzərTac