Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası

Tennessi Universitetinin alimləri ölümdən sonra həyat anlayışını dəyişdirən kəşf ediblər. Bağırsaq mikrobiomunun fəaliyyətinin tədqiqi nəticəsində məlum olub ki, hətta klinik ölümdən sonra da bakteriyalar və hüceyrələr fəaliyyətlərini davam etdirirlər. Bu heyrətamiz fenomen hətta bədənin yumşaq toxumalarının parçalanmasından sonra da müşahidə olunur və bir neçə il davam edə bilər.

“Ecological Processes” elmi jurnalı bağırsaq mikroorqanizmlərinin oksigen əldə etmədən həyati fəaliyyətini saxlamaq qabiliyyətini təsdiqləyən tədqiqatın nəticələrini dərc edib. Ölü orqanizmin üzvi maddələrinin ehtiyatlarından qida kimi istifadə edərək, zülalları və orqan toxumalarını məhv edən parçalanma prosesində iştirak edirlər. Bu kəşf, ölümdən sonra bədəndəki bütün bioloji proseslərin dayandığı barədə ümumi qəbul edilmiş fikrə qarşı çıxır.

Maraqlı bir kəşf, ölü mikrobiom hüceyrələrinin bitki örtüyünün böyüməsini təşviq edərək gübrəyə çevrilməsi idi. Bu, insan qalıqlarının basdırıldığı dəfn yerlərində çiçəkli sahələrin görünməsinə səbəb olur. Tədqiqatçılar qeyd edirlər ki, bu prosesi ölümdən sonra həyatın bir növ davamı hesab etmək olar, çünki vaxtilə insan orqanizmində məskunlaşmış mikroorqanizmlər maddələrin dövriyyəsində iştirak edir və yeni həyatın yaranmasına kömək edir.

Alimlərin fikrincə, yeni kəşf insan həyatı və ölümünün dərk edilməsində üfüqlərimizi genişləndirə, tədqiqatçıları biologiya, antropologiya və ekologiya sahələrində daha çox işləməyə həvəsləndirə bilər. O, həmçinin insan qalıqlarının basdırılması və atılması sahəsində mühüm praktik tətbiqlərə malik ola bilər. Bu tədqiqat planetimizdəki müxtəlif həyat formaları arasında sıx əlaqəni nümayiş etdirir.

Aztibb.az