Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası

Massaçusets Texnologiya İnstitutunun mütəxəssisləri tərəfindən hazırlanmış yeni kompüterləşdirilmiş metod istənilən funksiyaları olan zülalların yaradılması sahəsində mühüm irəliləyişi ortaya qoyur.

Təbii zülalın təsadüfi mutasiyalarına əsaslanan ənənəvi yanaşma əvəzinə, bu üsul məhdud miqdarda eksperimental məlumat əsasında effektiv mutasiyaları proqnozlaşdırmaq üçün konvolyusiya neyron şəbəkələrinə əsaslanan kompüter modelindən istifadə edir.

Yaşıl flüoresan zülalın və adeno ilə əlaqəli virusla əlaqəli zülalların təkmilləşdirilməsi probleminə inkişaf etdirilmiş yanaşma təsirli nəticələr göstərib. Bu metoddan istifadə edərək tədqiqatçılar orijinal zülaldan yeddi amin turşusu əvəzetməsi ilə optimallaşdırılmış yaşıl flüoresan zülal zəncirlərini proqnozlaşdıra biliblər.

Ən yaxşı proqnozlaşdırılan versiyalar orijinal zülaldan əhəmiyyətli dərəcədə daha funksional olub və onun effektivliyini 2,5 dəfə artırıb.

Bu müvəffəqiyyət gen terapiyası və otoimmün xəstəliklərin müalicəsi də daxil olmaqla müxtəlif tibb sahələrində potensial tətbiqlərə malikdir. Optimallaşdırılmış funksiyaları olan zülalların layihələndirilməsi dərmanların, diaqnostik vasitələrin və digər biotibbi texnologiyaların effektivliyini artıra bilər.

aztibb.az