Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası

Alimlər onurğanın anadangəlmə əyriliyi olan uşaqların müalicəsi üçün bu vəziyyətin cərrahi korreksiyasının nəticələrini əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdıra bilən yeni üsul təqdim ediblər. Onlar əməliyyat zamanı mümkün sınıqların qarşısını almaq üçün fəqərələrə quraşdırılmış metal konstruksiyaya yükün əməliyyatdan əvvəl hesablanmasını nəzərdə tutan Protez Layihəsi əsasında yanaşma hazırlayıblar.

Bu üsul hər bir xəstənin onurğa sütununun virtual modelini yaratmaq və sümük toxumasının fərdi xüsusiyyətlərini müəyyən etmək üçün kompüter tomoqrafiyasının tətbiqinə əsaslanır. Elm adamları daha sonra fiksasiya sabitliyini və vintlər quraşdırıldıqda sağlam fəqərələrin zədələnmə riskini qiymətləndirmək üçün yük simulyasiyaları həyata keçiriblər. Bu yanaşma əməliyyat zamanı xəstə üçün təhlükəsiz yük limitlərini müəyyən etməyə imkan verir.

Həkimlər qeyd edirlər ki, onurğanın anadangəlmə əyriliyi olan uşaqlarda metal fiksasiyanın növünü və dərəcəsini seçmək onların inkişaf xüsusiyyətlərinə görə çətin məsələdir. Bununla belə, bu yeni texnikadan istifadə etməklə həyata keçirilən əməliyyatdan əvvəl planlaşdırma optimal fiksasiya variantını seçməyə və hər bir xəstəyə fərdi yanaşma təmin edərək, sümük strukturlarına yükü hesablamağa imkan verir.

Bu yeniliklər Saratov Universitetinin alimləri tərəfindən “Akkord” adlı rekonstruktiv cərrahiyyədə tibbi qərarların dəstəklənməsi sisteminin inkişafı sayəsində mümkün olub. Akkord platforması biomexaniki modelləşdirmə və müalicə nəticələrinin proqnozlaşdırılmasını nəzərə alaraq əməliyyatdan əvvəl planlaşdırmanın tam dövrünü həyata keçirməyə imkan verir.

Platformanın proqram vasitələri əməliyyatdan əvvəl planlaşdırma üsullarını biomexanika və riyaziyyatla birləşdirən “planlaşdırma - modelləşdirmə - proqnozlaşdırma” metodologiyasına əsaslanır. Bu, həkimlərə biomexanika və tibbi təcrübə baxımından məlumatları təhlil edərək optimal müalicə üsulunu seçməyə imkan verir.

Tibbdə olan bu yeni üsullar və alətlər müalicənin nəticələrini əhəmiyyətli dərəcədə yaxşılaşdıra və cərrahi korreksiya prosesini xəstələr, xüsusən də onurğa sütununun anadangəlmə deformasiyaları olan uşaqlar üçün daha təhlükəsiz edə bilər.

aztibb.az