Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası

Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) Mərkəzi Elmi Kitabxanasında (MEK) Kəlbəcərin tanınmış ziyalılarından olan Arif Süleymanovun “Başlıbel qətliamı - Üç yüz illik “Qarabağ problemi”nin qanlı səhifələri” adlı kitabının təqdimatı keçirilib.

Təqdimat mərasimində millət vəkilləri, alimlər, ictimai-siyasi xadimlər, media və ictimaiyyət nümayəndələri iştirak ediblər.

Öncə şəhidlərin və faciə qurbanlarının xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad olunub.

“Regional İnsan Hüquqları və Media Mərkəzi” İctimai Birliyinin sədri Xalid Kazımov tədbiri giriş nitqi ilə açaraq kitabda ermənilərin Cənubi Qafqaza köçürülmələrinin, onların iki əsr boyu azərbaycanlılara qarşı apardıqları soyqırım aktlarının və 1993-cü ildə Kəlbəcər rayonunun işğalı zamanı törətdikləri qətliamların ətraflı təhlil olunduğunu, Qarabağ müharibəsi və nəticələri haqqında tarixi sənədlərə söykənən faktların verildiyini vurğulayıb, buradakı tarixi faktlara Başlıbel qətliamının canlı şahidi olan müəllifin gözü ilə baxmaq onu daha dəyərli etdiyini bildirib və çıxış üçün sözü Arif Süleymanova verib.

Müəllif ermənilərin tarix boyunca Azərbaycan torpaqlarına olan əsassız iddialarından, dinc sakinlərə qarşı törətdikləri faciələrdən danışıb. Bildirib ki, Ermənistanın azərbaycanlılara qarşı törətdiyi qətliamlardan biri 1993-cü ilin aprelində Kəlbəcər rayonunun Başlıbel kəndində həyata keçirilib. 1993-cü ilin aprelində Kəlbəcər rayonunun işğalı zamanı doğma torpaqlarını tərk etməyən 76 nəfər Başlıbel sakini kənd ərazisindəki kahalara sığınıblar. Amma Ermənistan Silahlı Qüvvələrinə girov düşməmək üçün dağlara sığınan qoca, qadın, uşaqlar cəmi 16 gün gizlində qala biliblər. 1993-cü il aprelin 18-də erməni hərbçiləri qadın, uşaq və yaşlıların gizləndiyi yeri aşkarlayıblar. Başlıbelin işğalı zamanı ermənilər tərəfindən 27 nəfər güllələnib.

Müəllif onu da qeyd edib ki, Müzəffər Ali Baş Komandan İlham Əliyevin qətiyyəti və dəmir yumruğu nəticəsində, rəşadətli ordumuzun qəhrəmanlığı ilə Silahlı Qüvvələrimiz tərəfindən işğaldan azad edilən rayonlarda, o cümlədən Kəlbəcərdə bu gün sakinlər öz doğma kəndlərini, şəhid olan əzizlərini ziyarət edirlər. A.Süleymanov diqqətə çatdırıb ki, faciəni yaşamış bir insan kimi bundan sonra bizim vəzifələrimizdən biri belə qətliamları dünya ictimaiyyətinə çatdırmaq, cinayətkarların cəzalandırılmasına nail olmaqdır.

Elm və Təhsil Nazirliyinin Riyaziyyat və Mexanika İnstitutunun direktoru, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü Misir Mərdanov kitabın yüksək elmi və tarixi dəyərə malik olduğunu vurğulayaraq, onun müəllifinin zəhmətini yüksək qiymətləndirib. Alim belə tədbirlərin və nəşrlərin cəmiyyət üçün önəmini qeyd edərək onların geniş şəkildə təbliğinin vacibliyini bildirib. M.Mərdanov daha əvvəl ingilis dilində nəşr olunan kitabın xülasəsinin dünya ictimaiyyətinə təqdim edilməsini mühüm addım kimi qiymətləndirib və əsərin ərsəyə gəlməsində əməyi olan hər kəsə təşəkkürünü ifadə edib.

Millət vəkili Cavanşir Feyziyev bildirib ki, Ermənistanın dinc azərbaycanlılara qarşı törətdiyi ən ağır müharibə cinayətlərindən olan Başlıbel qətliamı haqqında məlumatlar dövlət başçısı İlham Əliyevin 24 sentyabr 2021-ci ildə Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Baş Assambleyasının 76-cı sessiyasında çıxışından sonra ABŞ Dövlət Departamentinin Demokratiya, İnsan Hüquqları və Əmək Bürosunun 2021-ci il dünya ölkələrində insan hüquqlarının vəziyyətinə dair illik hesabatına daxil edilib.

Millət vəkili vurğulayıb ki, Arif Süleymanovun uzunmüddətli araşdırmalar və tarixi faktlar əsasında ərsəyə gətirdiyi bu tədqiqat əsəri indiyədək çap olunmuş kitablara və məqalələrə, bütövlükdə hadisələrin tarixinə yeni yanaşmadır. Bu fədakar əməyinə görə müəllifə minnətdarlığını ifadə edən Cavanşir Feyziyev Başlıbeldən danışarkən ilk növbədə mərhum professor Əli Mirzəyevin, Musa Əzizovun, Zülfüqar Hüseynzadənin işıqlı xatirəsini hər zaman ehtiramla yad etdiklərini, fədakar ziyalılarımız Elxan Salahovun, Sönməz Ələkbərin, Xalid Kazımovun, Etibar Seyidağanın, Vüsalə Məmmədovanın əməyini yüksək qiymətləndirdiklərini diqqətə çatdırıb.

İctimai-siyasi xadim, Əməkdar elm xadimi, professor, “Şöhrət” ordenli, Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdçüsü Şahlar Əsgərov bu cür faciələrinin araşdırılması və yaddaşlara həkk olunmasının vacibliyini qeyd edərək sözügedən kitabı hər bir tədqiqatçının müraciət edəcəyi bir mənbə olacağını vurğulayıb.

Tədbirdə, millət vəkili Pərvin xanım Kərimzadə, “Azərnəşr” nəşriyyatının baş redaktoru Əlövsət Ağalarov, AMEA-nın Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutunun şöbə müdiri Məhəmməd Cəbrayılov, BDU-nun İnformasiya və sənəd menecmenti fakültəsinin dekanı, dosent Ələmdar Cabbarlı, şair Adil Cəmil, Nüşabə Məmmədli, Yasəmən Möhübbətqızı, Lətifə Məmmədova, Nəzakət Məmmədova, Qadir Hüseynov, Mədəniyyət qəzetinin baş redaktorunun müavini Fariz Yunisli çıxış edərək Başlıbel qətliamının araşdırılması, tədqiqi dövlətimiz tərəfindən diqqətdə saxlanıldığını deyiblər.

Tədbir zamanı qətliam haqqında hazırlanmış videoçarx nümayiş edilib, şeirlər səsləndirilib.

© Bütün hüquqlar qorunur. Xəbərlərdən istifadə edərkən www.science.gov.az saytına istinad zəruridir.